Ostatnie badania naukowe dostarczają nowych, istotnych informacji na temat finasterydu, substancji czynnej stosowanej w terapii androgenowej, która może mieć wpływ na ryzyko wystąpienia nowotworu pęcherza moczowego (BCa). Badanie to, oparte na analizie meta, ukazuje potencjalne korzyści wynikające z zastosowania finasterydu w prewencji oraz leczeniu pacjentów z BCa. Zgodnie z wynikami, finasteryd może zmniejszać ryzyko rozwoju tego nowotworu, co może mieć istotne znaczenie w praktyce klinicznej.
Znaczenie nowotworu pęcherza moczowego i rola finasterydu
Nowotwór pęcherza moczowego jest jednym z najczęściej występujących nowotworów u mężczyzn, stanowiąc około 6% wszystkich nowo zdiagnozowanych przypadków nowotworowych. W 2023 roku, aż 70-75% pacjentów z BCa diagnozowanych jest z nieinwazyjną postacią nowotworu (NMIBC), podczas gdy 20-25% z postacią inwazyjną (MIBC). Niestety, w przypadku MIBC pięcioletnie przeżycie wynosi zaledwie 50%, co podkreśla konieczność wczesnej diagnostyki i skutecznych strategii terapeutycznych.
Metodyka badania i wyniki analizy
Badanie przeprowadzono zgodnie z wytycznymi PRISMA, analizując dane z 13 badań dotyczących wpływu finasterydu na ryzyko i wyniki kliniczne pacjentów z BCa. Wyniki wykazały, że stosowanie finasterydu wiązało się z 25% redukcją ryzyka wystąpienia nowotworu pęcherza moczowego (HR: 0.75, 95% CI: 0.63–0.88). Analizy podgrupowe wskazały, że efekt ten był spójny niezależnie od regionu badań oraz rodzaju badania, co sugeruje, że finasteryd może mieć uniwersalne działanie ochronne.
Wyniki dotyczące przeżycia i nawrotów
W badaniu uwzględniono również wyniki dotyczące przeżycia całkowitego (OS), przeżycia specyficznego dla nowotworu (CSS) oraz przeżycia wolnego od nawrotów (RFS). Nie zaobserwowano jednak znaczących różnic w tych parametrach między pacjentami stosującymi finasteryd a grupą kontrolną. Wyniki te sugerują, że chociaż finasteryd może zmniejszać ryzyko rozwoju BCa, jego wpływ na wyniki prognostyczne pozostaje niejednoznaczny.
Dyskusja nad mechanizmami działania finasterydu
Możliwe mechanizmy działania finasterydu obejmują wpływ na szlak sygnalizacyjny androgenów, który odgrywa kluczową rolę w rozwoju i progresji nowotworów. Finasteryd, jako inhibitor 5-alfa reduktazy, zmniejsza produkcję dihydrotestosteronu (DHT), co może wpłynąć na zmniejszenie aktywności receptorów androgenowych w komórkach nowotworowych. Dodatkowo, finasteryd może wpływać na mikrośrodowisko guza, co również może mieć znaczenie w kontekście jego działania przeciwnowotworowego.
Wnioski i przyszłe kierunki badań
Podsumowując, badania wykazały, że finasteryd może odgrywać istotną rolę w prewencji nowotworu pęcherza moczowego. Niemniej jednak, konieczne są dalsze badania, aby lepiej zrozumieć mechanizmy jego działania oraz potwierdzić jego efekty w kontekście wyników klinicznych. Zastosowanie finasterydu w terapii pacjentów z BCa wymaga dalszych, dobrze zaplanowanych badań prospektywnych, które uwzględnią różne czynniki ryzyka i specyfikę populacji.
Bibliografia
Yu Ailing, Bai Zian, Wang Yijie, Luo Zhen, Du Xiaochen, Chen Mengxin, Wen Shuang, Wang Honglong, Yuan Xiaoying, Yang Chunyu, Bai Shanshan and Fan Bo. Impact of finasteride on modulating the risk and clinical outcomes of bladder cancer: insights from a comprehensive meta-analysis. Frontiers in Pharmacology 2025, 16(), 624-631. DOI: https://doi.org/10.3389/fphar.2025.1471442.
